Obowiązkowe ubezpieczenie OC pośrednika nieruchomości

Rynek nieruchomości w Polsce stale rośnie. Przybywa nowych inwestycji deweloperskich oraz mieszkań na rynku wtórnym, a tym samym osób zainteresowanych kupnem, sprzedażą bądź wynajmem. Przy tej okazji coraz częściej korzystamy z usług pośrednika w obrocie nieruchomościami. Ta profesja obarczona jest dużą odpowiedzialnością i wymaga doskonałej znajomości rynku. Transakcje opiewają na niebagatelne kwoty – tymczasem zdarza się, że strony biorące udział w tych transakcjach nie są nimi usatysfakcjonowane i kierują roszczenia finansowe do pośredników nieruchomości. Roszczenia klientów wynikają z różnych pobudek. Za przykłady mogą posłużyć:

• niezadowolenie z przebiegu transakcji,
• niedojście transakcji do skutku,
• obarczanie winą pośrednika za wady lokalu (zarówno te fizyczne, jak i prawne),
• wprowadzenie w błąd za pośrednictwem źle przygotowanego protokołu (rażące niedbalstwo ze strony pośrednika).

Uzasadnione roszczenia stanowią podstawę do wypłacenia odszkodowania przez firmę ubezpieczeniową. Osoba, która stara się o uzyskanie odszkodowania, powinna zebrać dowody potwierdzające zaniedbanie bądź niedotrzymanie warunków umowy przez pośrednika. Konieczne jest występowanie związku przyczynowo-skutkowego pomiędzy działaniem lub zaniechaniem pośrednika a szkodą, która powstała. Należy pamiętać o funkcjonującym w polskim prawodawstwie domniemaniu niewinności: udowodnienie winy leży po stronie osoby, która wysnuwa roszczenie.

W tym miejscu warto wspomnieć, że odpowiedzialność cywilna osoby formułującej roszczenie ma dwie podstawy: odpowiedzialność kontraktową oraz odpowiedzialność deliktową. Pierwsza polega na niewłaściwej realizacji postanowień umowy i określona jest w art. 471 kodeksu cywilnego. Druga natomiast, określona w art. 415 kodeksu cywilnego (nazywana też zasadą winy), stanowi, że kto z winy swojej wyrządził drugiemu szkodę, jest zobowiązany do jej naprawienia.

Naprzeciw oczekiwaniom klientów agencji i biur nieruchomości wychodzi polski ustawodawca. Zgodnie z ustawą z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz.U. 1997, nr 115, poz. 741) na pośredników oraz osoby działające pod jego nadzorem, nałożony został obowiązek posiadania polisy OC, która chroni jego odpowiedzialność cywilną. Za brak ubezpieczenia grozi kara w wysokości do 20 000 zł, która na drodze decyzji administracyjnej jest nakładana przez wojewódzkich inspektorów Inspekcji Handlowej.

Kto zatem powinien posiadać polisę OC?

• Osoby fizyczne, które posiadają jednoosobową działalność gospodarczą z zakresu pośrednictwa nieruchomości;
• Jednostki organizacyjne oraz osoby fizyczne, które nie posiadają osobowości prawnej;
• Wspólnicy w spółce cywilnej (każdy wspólnik) – wynika to z faktu, że spółka nie może zawrzeć umowy ubezpieczenia, ponieważ nie jest podmiotem praw i obowiązków.

Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 26 kwietnia 2019 r. (Dz.U. 2019, poz. 804) określa również, minimalną kwotę, na jaką pośrednik musi się ubezpieczyć. Została ona określona na poziomie 25 000 euro. Suma ta dotyczy całego biura, bez względu na to, ile osób jest w nim zatrudnionych. Kopia polisy ubezpieczeniowej powinna też zostać załączona do zawartej umowy pośrednictwa.

Na pośredniku spoczywa także obowiązek poinformowania drugiej strony umowy, jeśli zmienione zostaną dane na polisie OC lub zostanie wykupiona nowa. Jeżeli po upływie 7 dni od wezwania przez stronę pośrednik nie udokumentuje ochrony ubezpieczeniowej, można, zgodnie z art. 181, ustęp 3b ustawy o gospodarce nieruchomościami, ze skutkiem natychmiastowym wypowiedzieć umowę pośrednictwa.

Z punktu widzenia klienta agencji nieruchomości należy zatem zwrócić uwagę na, to czy pośrednik posiada polisę OC, a jeśli tak – to również na kwotę ubezpieczenia.